Czego dowiesz się z artykułu?
1. Co to jest ulga IP Box?
2. Dla kogo jest ulga IP Box, czyli kto może z niej korzystać?
3. W jaki sposób obliczana jest ulga IP Box?
4. Podmioty uprawnione do ulgi IP Box
5. Działalność badawczo-rozwojowa a ulga IP Box
6. Kwalifikowane prawa własności intelektualnej a ulga IP Box
7. IP Box w pracy programistów
8. W jaki sposób rozliczać IP Box w zestawieniu rocznym?
9. Sposoby dokumentowania na potrzeby ulgi IP Box
Będąc przedsiębiorcą rozliczającym się skalą podatkową lub podatkiem linowym i tworzącym własność intelektualną, możesz skorzystać z ulgi IP Box. Ulga adresowana jest do wszystkich przedsiębiorców płacących podatek dochodowy – zarówno PIT, jak i CIT. Dzięki niej stawka podatku dochodowego obniża się do 5%. Dla kogo przeznaczona jest ulga IP Box? Co to jest kwalifikowane prawo własności intelektualnej? Jak rozliczyć IP Box? Sprawdź, co musisz wiedzieć i jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać ulgę.
1. Co to jest ulga IP Box?
Ulga IP Box (Innovation Box lub Patent Box) to ulga wprowadzona w celu zachęcenia przedsiębiorców do wytwarzania własności intelektualnej oraz do jej rejestrowania na terenie Polski.
Jest rozwiązaniem wprowadzonym na mocy ustawy z dnia 23 października 2018 roku nowelizującej ustawę o PIT i CIT. Polega na preferencyjnym opodatkowaniu dochodów z praw własności intelektualnej (podlegającej ochronie prawnej), wytworzonej, rozwiniętej lub ulepszonej w ramach prowadzonej przez podatnika firmy.
Ulga obniża do 5% stawkę podatku dochodowego PIT oraz CIT dla dochodów uzyskanych z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, zastępując:
- 12/32% – zasady ogólne,
- 19% – podatek liniowy,
- 9/19% – podatek CIT.
Z takiej ulgi mogą skorzystać podatnicy opodatkowani:
- w ramach skali podatkowej,
- podatkiem liniowym,
- podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych.
Ulga podatkowa IP Box dostępna jest dla podatnika w momencie złożenia zeznania rocznego. Oznacza to, że dochody uzyskane w trakcie roku z kwalifikowanych praw własności intelektualnej opodatkowuje się zgodnie z wybraną formą opodatkowania, a następnie po zakończeniu roku można ubiegać się o zwrot różnicy podatku.
2. Dla kogo jest ulga IP Box, czyli kto może z niej korzystać?
W przypadku chęci skorzystania z ulgi IP Box należy spełniać następujące warunki:
- prowadzić w ramach swojej firmy – działalność badawczo-rozwojową,
- wytworzyć (rozwinąć lub ulepszyć) kwalifikowane IP w ramach własnej działalności badawczo-rozwojowej,
- osiągnąć dochód z kwalifikowanego IP, który podlega opodatkowaniu w Polsce,
- ponieść koszty związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP,
- prowadzić odrębną ewidencję zdarzeń gospodarczych z kwalifikowanym IP.
Na mocy wyroku sądu administracyjnego z dnia 28 października 2022 rok nie trzeba prowadzić oddzielnej ewidencji kwalifikowanych przychodów i kosztów na bieżąco.
Poza powyższymi warunkami warto ubiegać się o pozytywną indywidualną interpretację organów podatkowych. Pozwoli ona na bezpieczne korzystanie z ulgi, a także będzie stanowić podkładkę w przypadku ewentualnej kontroli w przyszłości.
3. W jaki sposób obliczana jest ulga IP Box?
Ulga IP Box obliczana jest według wzoru:
5% x Podstawa opodatkowania.
Podstawa opodatkowania to iloczyn dochodu rocznego z prawa własności intelektualnej i wskaźnika stworzonego z kwot ponoszonych wydatków (kosztów działalności).
Dochód obliczamy jako nadwyżkę przychodów nad kosztami.
Ustalenie wskaźnika, przez który mnożymy dochód, wymaga obliczenia:
(koszty bezpośredniej działalności badawczo-rozwojowej + koszt nabycia wyników zewnętrznych prac badawczo-rozwojowych) x 1,3 / sumę powyższych kosztów własnych i obcych oraz kosztów nabycia wyników od podmiotu powiązanego, oraz kosztów nabycia samego prawa własności intelektualnej.
Jako koszty nie są traktowane wydatki nieposiadające bezpośredniego w związku z kwalifikowanym IP, a w szczególności:
- odsetki,
- opłaty finansowe,
- koszty związane z posiadaniem, obsługą nieruchomości.
Obliczając dochód roczny, w pierwszej kolejności należy ustalić dochód z praw. Dochody te ustala się łącznie dla wymienionych rodzajów grup przychodów:
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego IP,
ze sprzedaży kwalifikowanego IP, - z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
- z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym bądź arbitrażu.
4. Podmioty uprawnione do ulgi IP Box
Skorzystanie z preferencyjnego podatku dochodowego w wysokości 5% dla dochodów z kwalifikowanych IP jest możliwe dla podatnika prowadzącego działalność badawczo-rozwojową, opodatkowaną PIT lub CIT.
Podmioty PIT:
- jednoosobowe działalności gospodarcze,
- wspólnicy spółki cywilnej,
- wspólnicy spółki jawnej,
- wspólnicy spółki partnerskiej,
- wspólnicy spółki komandytowej,
- przedsiębiorstwa w spadku.
Podmioty CIT:
- osoby prawne,
- spółki kapitałowe w organizacji,
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej z wyjątkiem przedsiębiorstw w spadku i spółek niemających osobowości prawnej (z pewnymi wyjątkami),
- spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP,
- podatkowe grupy kapitałowe,
- spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli prawo tego państwa traktuje je jako osoby prawne i podlegają one opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.
Co do zasady z ulgi mogą korzystać prawie wszystkie jednostki spełniające warunki. Jednakże do grona najchętniej rozliczających się na zasadach IP Box należą programiści wykonujący usługi programistyczne w ramach kontraktów B2B.
5. Działalność badawczo-rozwojowa a ulga IP Box
Najważniejszym warunkiem skorzystania z ulgi IP Box jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej (B+R).
Jak mówi art. 5 a par 38 ustawy o PIT, przez działalność badawczo-rozwojową rozumie się działalność twórczą – czyli badania naukowe lub prace rozwojowe – podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Co dokładnie oznaczają te poszczególne elementy składowe B+R?
Działalność twórcza musi obejmować innowacyjne pomysły nakierowane na stworzenie czegoś nowego. Nie ma tutaj miejsca na sztampowe rozwiązania. Działalność powinna koncentrować się na zwiększaniu wiedzy w danej dziedzinie i wykorzystanie jej do nowych zastosowań. Warto zwrócić uwagę, że działalność B+R nie musi osiągać przychodów z tego tytułu, istotny jest sam fakt jej prowadzenia, co należy udowodnić przed organami podatkowymi.
Działalność systematyczna oznacza, że działania powinny być kontrolowane i obierane na postawie konkretnych założeń oraz trwać długoterminowo.
Badania naukowe mają na celu zdobycie nowej wiedzy i umiejętności. Dzięki eksperymentom czy analizom jesteśmy w stanie ulepszyć produkty, usługi lub procesy.
Prace rozwojowe kładą nacisk na projektowanie i tworzenie nowych, ulepszonych bądź zmienionych procesów, usług czy produktów przy wykorzystaniu aktualnej wiedzy i doświadczenia. Przede wszystkim w zakresie narzędzi informatycznych i oprogramowania. Pracami rozwojowymi nie będą wprowadzane okresowe zmiany, bo one mają charakter ulepszeń.
6. Kwalifikowane prawa własności intelektualnej a ulga IP Box
Równie ważnym warunkiem jest wytworzenie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (kwalifikowanego IP).
Kwalifikowane IP musi spełnić łącznie następujące warunki:
- zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej,
- zalicza się do jednej z wymienionych kategorii:
- patent,
- prawo ochronne na wzór użytkowy,
- prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
- prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
- dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
- prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu.
7. IP Box w pracy programistów
Z ulgi IP Box mogą korzystać pracownicy, którzy zajmują następujące stanowiska IT:
- programista,
- tester automatyczny,
- UI/UX designer,
- kierownik projektu,
- devOps,
- product owner/business analyst.
Warto pamiętać, że zajmowanie takiego stanowiska nie jest równoznaczne z prawem do zastosowania ulgi. Istotny jest zakres obowiązków, a nie nazwa stanowiska.
Ulga IP BOX w IT przysługuje tym programistom, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych lub w formie podatku liniowego. Ulga ta nie ma zastosowania, gdy programista jako formę opodatkowania wybrał ryczałt ewidencjonowany.
8. W jaki sposób rozliczać IP Box w zestawieniu rocznym?
Rozliczanie podatku według IP Box nie wymaga zgłoszenia. Jednak Ministerstwo Finansów w objaśnieniach wskazuje, aby przed skorzystaniem z ulgi preferencyjnej wystąpić o indywidualną interpretację podatkową. Warto zwrócić uwagę, że interpretacja nie ma ustalonego okresu obowiązywania. Dotyczy ona konkretnego stanu faktycznego. Ważna jest do momentu, kiedy sytuacja podatnika ulegnie zmianie lub wprowadzone zostaną zmiany w przepisach związanych z IP Box.
Podatnik w trakcie roku opłaca podatek zgodnie z wybraną formą opodatkowania. W zeznaniu rocznym na odpowiednich pozycjach deklaracji PIT-36, PIT-36l lub CIT-7, a także poprzez wykazanie preferencji w załączniku PIT/IP, podatnik może skorzystać z ulgi.
W załączniku PIT/IP wykazuje się łączne przychody, koszty podatkowe, straty, dochody podlegające opodatkowaniu 5%, a także dochody, które nie będą podlegały uldze.
Pamiętajmy, że ulga rozliczana będzie po raz pierwszy w zeznaniu za 2022 r.
9. Sposoby dokumentowania na potrzeby ulgi IP Box
Podatnicy chcący skorzystać z ulgi IP Box muszą zadbać o odpowiednią dokumentację w tym zakresie. Należy prowadzić odrębną ewidencję wszystkich zdarzeń gospodarczych. Odrębnie dla transakcji związanych z ulgą IP Box i pozostałych związanych z prowadzoną działalnością.
Taka ewidencja musi obejmować, łączą sumę w danym okresie:
- przychodów,
- kosztów,
- dochodów,
- strat.
Jak widać, ulga IP Box stanowi narzędzie zachęcające do tworzenia innowacyjnych i rozwojowych rozwiązań. Przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnej 5% stawki podatku w odniesieniu do dochodów uzyskiwanych z tzw. kwalifikowanych IP, gdy spełnia określone warunki i prowadzi niezbędną dokumentację do ewidencji.
Ulga ta najczęściej korzystna jest dla programistów, np. ze względu na innowacje w zakresie wytwarzanego oprogramowania.
Określenie, czy na pewno spełniamy warunki uprawniające do ulgi IP Box, nie jest prostym zadaniem. Wymaga nie tylko orientowania się w gąszczu aktualnych przepisów, ale także wiedzy, w jaki sposób wystąpić o indywidualną interpretację czy jak odpowiadać na ewentualne pytania Krajowej Informacji Skarbowej.
Sprawdź nasze inne artykuły
Cyfrowe archiwum – jak zapewnić szybki dostęp do dokumentów w firmie?
Jak cyfrowe archiwum usprawnia dostęp do dokumentów w firmie? Przeczytaj o korzyściach, technologiach i efektywnym wdrożeniu.
Automatyzacja płatności – klucz do optymalizacji procesów księgowych w firmie
Sprawdź, jak automatyczne płatności mogą oszczędzić czas i zmniejszyć ryzyko błędów w twojej firmie.
Jak zautomatyzować obieg dokumentów w firmie: Kompletny przewodnik
Zautomatyzuj obieg dokumentów w firmie, oszczędzaj czas i redukuj koszty dzięki nowoczesnym narzędziom. Sprawdź, jak to zrobić!