Ryczałt jako forma opodatkowania – czy opłaca się po Polskim Ładzie?

Rok 2022 przyniósł wiele zmian w przepisach podatkowych w związku z wprowadzeniem Polskiego Ładu. Nie ominęły one również ustawy o ryczałcie tj. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych. Jakie formy opodatkowania są obecnie najbardziej atrakcyjne? Czy skala podatkowa będzie atrakcyjną metodą rozliczeń dla firm? Ile czasu mają przedsiębiorcy opodatkowani, by przejść na podatek liniowy? W tym artykule sprawdzimy, co zmieniło się w kwestii rozliczania się ryczałtem ewidencjonowanym.

1. Czym jest podatek ryczałtowy?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej, która jest dostępna dla wybranych grup przedsiębiorców. Korzystając z ryczałtu, podatnik opłaca podatek od przychodu, bez możliwości pomniejszenia o koszty uzyskania przychodu.
W przypadku przedsiębiorców nieponoszących wysokich wydatków związanych z prowadzoną działalnością na zasadach ryczałtu może okazać się opłacalną i mniej skomplikowaną formą opodatkowania. Zachęcamy do zapoznania się z artykułem na naszym blogu: https://altera.co/ryczalt-formy-opodatkowania-3-4.

W 2021 roku, jeżeli przychody z działalności gospodarczej (rozliczając się w trybie miesięcznym, jak i kwartalnym) nie przekroczyły 2000000,00 euro, mogą w obecnym roku skorzystać z możliwości opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym. Powyższy limit nie dotyczy podatników, którzy dopiero rozpoczynają działalność.

Decydując się na wybór ryczałtu w 2022 r., podatnik powinien złożyć w urzędzie skarbowym oświadczenie potwierdzające chęć skorzystania z takiej formy opodatkowania do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, ewentualnie do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

W 2021 roku Polski Ład wprowadził następujące zmiany w ustawie o ryczałcie.

1. Podatnicy wyłączeni z możliwości korzystania z opodatkowania w formie ryczałtu, którzy prowadzą działalność w zakresie:

• aptek,
• kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
• handlu częściami, akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
• wytwarzania wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym oprócz wytwarzania energii
• elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.

Od 2022 powyższy katalog wyłączeń został ograniczony. Prawo do opodatkowania uzyskali podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wolnych zawodów np. prawnicy czy osoby prowadzący lombardy. Pełną listę uchylonych usług można znaleźć w załączniku nr 2 do ustawy o ryczałcie.

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od 1 stycznia 2022 r. wprowadzono nową definicję wolnego zawodu jako pozarolniczą działalność gospodarczą.

2. Pod tym pojęciem rozumie się zawody wykonywane osobiście przez:

• tłumaczy,
• adwokatów, notariuszy, radców prawnych lub biegłych rewidentów, księgowych,
• agentów ubezpieczeniowych lub agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające,
• brokerów reasekuracyjnych lub brokerów ubezpieczeniowych,
• doradców podatkowych lub doradców restrukturyzacyjnych, 
• maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych oraz rzeczników patentowych.

3. Za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania pracowników na podstawie:

• umów o pracę,
• umów zlecenia,
• umów o dzieło,
• pozostałych umów o zbliżonym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Z wolnego zawodu nie wyklucza podatnika zatrudnienie pracowników o innych kwalifikacjach. Przykładem może być prawnik zatrudniający pracownika sekretariatu. W ryczałcie ewidencjonowanym będzie opodatkowany stawką 17%. Natomiast, jeżeli skorzysta z usług innego prawnika, będzie opodatkowany stawką w wysokości 15%.

Z katalogu wolnych zawodów usunięto osoby wykonujące zawody medyczne, inżynierów budownictwa, a także architektów. W związku ze zmianami podatkowymi w Polskim Ładzie utworzono dla wymienionych zawodów odrębnej stawki w wysokości 14%. Wcześniej usługi te objęte były stawką 15%.

Zgodnie ze zmianami wynikającymi z Polskiego Ładu zostały wprowadzone dwie nowe stawki ryczałtu ewidencjonowanego – 12% i 14%.

4. Ze stawki 12% mogą korzystać podatnicy, którzy świadczą usługi:

• związane z wydawaniem pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line, pakietów programów systemowego (PKWiU 58.29.1), pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2), oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line,
• związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związane z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem ,,Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU ex 62.01.2), związane z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związane z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1),

5. Ze stawki 14% mogą skorzystać osoby:

• związane z opieką zdrowotną (PKWiU dział 86),
• związane z usługami architektonicznymi i inżynierskimi, badaniami i analizami technicznymi (PKWiU dział 71), związane ze specjalistycznym projektowaniem (PKWiU 74.1).

Zgodnie z założeniami Polskiego Ładu, który obowiązuje od stycznia 2022, w art. 12 ust. 1 pkt 1–2 ustawy o ryczałcie, ryczałt dla prawników może wynosić 15 lub 17%. Stawka 15% przeznaczona jest dla podatników świadczących usługi w ramach wolnego zawodu, natomiast 15% w przypadku wykonywania działalności bez tytułu zawodowego lub z tytułem zawodowym.

Polski Ład nie ominął branży IT. Stawka ryczałtu dla usług świadczonych m.in. przez programistów została obniżona z 15% do 12%. Podatnik świadczący usługi programistyczne nie skorzysta z ryczałtu, jeżeli zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o ryczałcie uzyska przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów bądź ze świadczenia usług na rzecz byłego, lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które:

• wykonywał w roku poprzedzającym roku podatkowym,
• wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.

II. Ryczałt w Nowym Ładzie a składka zdrowotna

Od 1 stycznia 2022 r. Polski Ład nałożył na przedsiębiorców nowe zasady płacenia składek zdrowotnych. Obecnie składka zdrowotna nie podlega już odliczeniu od podatku, a także od ryczałtu ewidencjonowanego.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne ryczałtowców w 2022 r. wynosi 9%.

1. Podstawę wymiaru składki ustalamy następująco:

• 60% (kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia według GUS) przy przychodach rocznych nieprzekraczających 60000 zł,
• 100% przeciętnego wynagrodzenia według GUS przy przychodach rocznych w przedziale ponad 60000 zł do 300000 zł,
• 180% przeciętnego wynagrodzenia według GUS przy przychodach rocznych przekraczających 300000 zł.

W celu wyliczenia składki zdrowotnej dla ryczałtów przyda nam się też przeciętne miesięczne wynagrodzenie — precyzując, jego wysokość. Wynagrodzenie za czwarty kwartał roku poprzedniego (w tym wypłata zysku) ogłaszane jest w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Urzędu Statystycznego. W 2021 r. wynosi 6221,04 zł.

Przedsiębiorca, chcąc wyliczyć progi dla składki, zmniejsza przychody o składki ZUS, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów bądź odliczone od dochodu lub od początku bieżącego roku nalicza składkę zdrowotną, licząc się z tym, że składka będzie rosnąć w miarę przekraczania kolejnych progów.

2. Podstawa składki zdrowotnej dla rozliczających się ryczałtem liczymy następująco:

• przychód roczny do 60000,00 zł:
  6221,04 zł * 60% = 3732,62 zł
• przychód roczny od 60000,00 zł do 300000,00 zł:
  6221,04 zł * 100% = 6221,04 zł
• przychód roczny powyżej 300000,00 zł:
  6221,04 zł * 180% = 11197,87 zł

3. Składkę zdrowotną liczymy:

• dla podstawy składki 3732,62 zł:
  3732,62 zł * 9% = 335,94
• dla podstawy składki 6221,04 zł:
  6221,04 zł * 9% = 559,89 zł
• dla podstawy składki 11197,87 zł:
  11197,87 zł * 9% = 1007,80 zł

Na tym etapie kończymy wyliczanie składki zdrowotnej, jak wyżej wspomniano, od 2021 r. składki zdrowotnej nie odliczamy już od podatku, co również zdefiniował Polski Ład.

Jeżeli w dalszym ciągu pojawiają się wątpliwości co do właściwego wyliczenia składki zdrowotnej, zachęcamy do bezpłatnego skontaktowania się z naszymi konsultantami. Specjaliści w Altera służą pomocą!

III. Różnice w rozliczeniach na zasadach ryczałtu w Nowym Ładzie a na innych zasadach podatku — liniowego i ogólnego

Zmiany wprowadzone przez Polski Ład skłoniły wielu przedsiębiorców do przeanalizowania dotychczasowej formy opodatkowania. Wybór najkorzystniejszej formy nie jest łatwy. Obecnie podatnik musi wziąć pod uwagę nie tylko składkę zdrowotną, ale również stawkę podatku, kwotę wolną od podatku, czy też możliwości zastosowania ulg. W praktyce skutkuje to tym, że przedsiębiorca rozliczający się na przykład na zasadach ogólnych może w pewnych sytuacjach zapłacić mniej, niż działalność działająca „na linii”, jednak nie jest to regułą.

Poniżej przedstawiamy różnice w rozliczeniach pomiędzy ryczałtem ewidencjonowanym a podatkiem liniowym i ogólnym w Polskim Ładzie.

W przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych najkorzystniejszą formą opodatkowania będzie opodatkowanie na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego. Obniżenie stawek dla usług medycznych, informatycznych oraz technicznych działa na korzyść wyboru tej formy rozliczenia. Stosunkowo niska składka na ubezpieczenie zdrowotne również za tym przemawia.

Niestety, ryczałt nie jest pozbawiony wad. Podatek płacimy nie od dochodów, a od przychodów pomniejszonych o składki ZUS. Nie ma tu mowy o zaliczaniu w koszty różnych wydatków w celu obniżenia podstawy wymiaru podatku dochodowego. Problematyczny może być również wybór odpowiedniej stawki ryczałtu ewidencjonowanego. Ponadto, jeżeli podatnik co miesiąc opłacał składkę zdrowotną np. w wysokości 335,94 zł, a w ciągu roku przekroczy próg 60000,00 zł, będzie musiał uregulować niedopłatę za poszczególne miesiące.

Warto pamiętać, że jako ryczałtowiec nie skorzysta się z ulgi na dziecko, kwoty wolnej od podatku czy ulgi dla klasy średniej. Prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą? Sprawdź jakie zmiany czekają na Ciebie https://altera.co/nowy-polski-lad-a-jednoosobowe-dzialalnosci-sprawdz-ile-stracisz/.

Podatek liniowy jest najczęściej wybieraną formą opodatkowania. Polecana dla przedsiębiorców nieosiągających zbyt wysokich przychodów. Charakteryzuje się stałą stawką podatku 19%. Wyliczenie podatku jest stosunkowo proste.

1. W ten sposób skorzystamy z ulgi na:

• IP-BOX, która dotyczy w dużej mierze specjalistów IT,
• automatyzację,
• robotyzację,
• konsolidację.

Warto jednak pamiętać o tym, że nie ma jednak możliwości odliczenia kwoty zmniejszającej podatek.
Jeżeli rozważasz tę formę opodatkowania, koniecznie zajrzyj do tego artykułu: https://altera.co/podatek-liniowy-formy-opodatkowania-2-4/

Nasi Specjaliści w Altera w przystępny sposób objaśniają, w jaki sposób wyliczyć podatek, jak zgłosić lub zmienić formę opodatkowania, a także kto może skorzystać z podatku liniowego. Od 2022 r. wprowadzono zmiany w skali podatkowej, podwyższając I próg podatkowy i kwotę wolną.

Dla stawki 17% dochód zwiększono do 120000,00 zł.

2. Jakie są inne zasady opodatkowania?

• dla dochodu powyżej 1000000,00 zł opodatkowanie jest podwójne,
• oprócz podatku 32% opłacamy podatek wysokości 4% tzw. danina solidarnościowa.

Na zasadach ogólnych opłacamy składkę zdrowotną w wysokości 9% od dochodów. Nie można składki zdrowotnej odliczyć ani obniżyć od podatku. Wysokość składki rośnie wraz z dochodem. Podatnik może skorzystać z ulgi dla klasy średniej (limit dochodów od 68412,00 zł do 133692,00 zł), kwoty wolnej od podatku (tj. 30000,00 zł) oraz z większość ulg, w tym rozliczyć się wspólnie z małżonkiem.

Z formy opodatkowania, jaką jest karta podatkowa, mogą korzystać jedynie przedsiębiorcy, którzy opłacali ją w poprzednim roku i kontynuują nadal. Podatnicy, którzy rozpoczęli działalność lub planują zmiany formy opodatkowania, nie mogą wybrać karty podatkowej. Jest to prosta i przystępna forma rozliczenia. Składka zdrowotna wynosi 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę i w 2022 r. wynosi 270,90 zł. Szczegółowy opis karty podatkowej znajdziesz tutaj: https://altera.co/karta-podatkowa-formy-opodatkowania-4-4/

Po zmianach w przepisach zgodnie z Polskim Ładem warto zapoznać się z takim narzędziem jak kalkulator B2B. Dowiesz się, ile zarobisz na ryczałcie, podatku liniowym czy na zasadach ogólnych. To także prosty sposób, by szybko oszacować, jakie formy opodatkowania są dla nas najbardziej atrakcyjne, na przykład patrząc po rodzaju prowadzonej działalności.

W dalszym ciągu nie jesteś przekonany do tego, jaką formę opodatkowania wybrać? W Altera świadczymy profesjonalne usługi w zakresie doradztwa podatkowego. Pozwól, aby wykwalifikowani specjaliści zadbali o Twój biznes! To prosty i skuteczny sposób, by zawodowcy szybko ustalili wysokość podatku i sposób opodatkowania Twojej działalności!

IV. Komu opłaca się rozliczanie na zasadach ryczałtu w Nowym Ładzie?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych niewątpliwie posiada wiele zalet. Jedną z takich zalet jest możliwość skorzystania z niskich stawek podatkowych. Opłacalność ryczałtu w dużej mierze zależy od rodzaju działalności, jaką prowadzimy i od tego, czy generujemy niskie koszty. Zupełnie inaczej kwoty mogą wyglądać w sektorze przedsiębiorstw budowlanych, a inaczej np. w branży IT.

Podsumowując, zmiany wprowadzone przez Polski Ład uatrakcyjniły formę opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym m.in. przez obniżenie stawek podatków i składkę zdrowotną. W przypadku ryczałtu podatnicy powinni dokładnie prześledzić nowe stawki i przemyśleć czy obecnie i przyszłościowo jest to dla nich opłacalne.